[Wersja angielska poniżej] 

Z Porozumieniem bez Przemocy spotkałam się po raz pierwszy na studiach podczas zajęć z warsztatów biznesowych. Muszę przyznać, że nie kryłam zdziwienia, kiedy dowiedziałam się, że niektóre komunikaty, które stosujemy na co dzień, są szkodliwe. Zaciekawiona tym sposobem komunikacji, postanowiłam poszukać więcej informacji na ten temat. W języku angielskim Porozumienie bez Przemocy określane jest symbolem NVC, czyli Nonviolent Communication. Twórcą tej idei jest amerykański psycholog Marshall Bertram Rosenberg.

Na czym dokładnie polega Porozumienie bez Przemocy?

Otóż, stosując NVC najpierw skupiam się na uczuciach i potrzebach swoich, a następnie na uczuciach i potrzebach drugiej osoby. Głównym celem Porozumienia bez Przemocy jest dotarcie do potrzeb drugiej osoby poprzez emocje. Jest to metoda słuchania i mówienia bez stosowania przemocy.

Rosenberg używa dwóch symboli w komunikowaniu się. Są to szakal i żyrafa.

Pierwszy z nich jest drapieżnikiem, stosuje negatywne metody przekazywania komunikatów, takie jak stosowanie gróźb, ocenianie drugiego człowieka, krytyka, używanie porównań czy pouczanie. Szakal bazuje na stereotypach (miejsce kobiety jest w domu) i uogólnieniach (dzieci i ryby głosu nie mają), zależy mu na dominacji swoich poglądów, aby inni przyznali mu rację, cieszy go kontrola, oraz kiedy inni słuchają tylko jego. Jego komunikat jest wyrażany słowem „TY”. „Musisz”, „To twój obowiązek…”, „Jeśli… to…” a czasami stosowane są powszechne założenia, na przykład „bo tak wypada”, „bo tak trzeba”, „bo tak jest w zwyczaju”.

Natomiast żyrafa jest przeciwieństwem szakala, skupia się ona przede wszystkim na uczuciach i potrzebach. Uważnie słucha drugą osobę, a także jasno wyraża swoje potrzeby. Charakteryzuje się szacunkiem i empatią. Żyrafa w przeciwieństwie do szakala nie obarcza odpowiedzialnością za swoje samopoczucie kogoś innego czy też coś innego, lecz bierze odpowiedzialność za swój nastrój i skupia się na sobie, na swoich potrzebach w danej chwili.

Perspektywa odbierania wiadomości przez szakala i żyrafę różni się od siebie w znacznym stopniu. Szakal uważa, że zawsze ma rację, to co mówi się do niego odbiera jako atak, ocenę, osąd czy krytykę. Słyszy tylko wady. Stosuje kary i nagrody, liczy także na konkretne rozwiązania. Z kolei żyrafa szuka w negatywnych emocjach, takich jak ból, frustracja, bezsilność swoich niezaspokojonych potrzeb. Nie przykleja również etykiet, lecz stara się dostrzec drugiego człowieka w pełnej okazałości.

Często możemy być nieświadomi, że ktoś komunikuje się z nami w sposób szakala.  Pisząc o tym, przypominają mi się własne sytuacje, które idealnie pasują do schematu szakala. Najgorsze w tym wszystkim jest to, że często automatycznie powtarzamy ten model postępowania, na którym sami się potknęliśmy – zwłaszcza na komunikatach „TY”.  Warsztaty z „autoprezentacji” bardzo dużo mi uświadomiły, a najmocniej utkwił w pamięci wykład na temat mapy komunikatów. Sposób ten można wykorzystać w Porozumieniu bez Przemocy. Rady, które wzięłam do serca to:

– mam prawo do swoich emocji,

– mam prawo do błędu,

– nie urodziłam się wczoraj,

– jestem tak samo ważna, jak inni ludzie,

– mówię w swoim imieniu „Ja” (czuję się, podoba mi się, odebrałam cię, jako osobę…).

Ważne jest, aby pracować nad tym, być świadomym swoich emocji i odpowiednio z nich korzystać. Starać się przekazywać innym te informacje i przede wszystkim rozmawiać.

Anna Krężołek

Bibliografia:
Rosenberg B. Marshall (1999) „Porozumienie bez przemocy. O języku serca” – fragmenty https://www.youtube.com/watch?v=X9KMnbrS3B8
http://trenerzynvc.pl/symbolika-zyrafy-szakala/
https://dziecisawazne.pl/zyrafa-szakal-co-znacza-symbole-porozumienia-bez-przemocy-2/

————————————————

ENGLISH VERSION

The first time I found out about Nonviolent Communication was during my business workshop class in college. I must admit that at the time when I learnt that certain messages, which we use every day, are harmful – I was quite surprised. My curiosity was very huge, so I decided to search more information about this issue. The abbreviation of Nonviolent Communication is NVC. The creator of this idea is American psychologist Marshall Bertram Rosenberg.

What exactly is Nonviolent Communication?

NVC focuses on the own feelings and needs, and the other people’s. The main purpose of NVC is to reach the other person’s needs throughout emotions. It is the method of listening and speaking without using the violence. Rosenberg lists two ways of communication which are jackal and giraffe.

The first one is the predator, which uses negative methods of conveying messages. For example, threats, judging, criticism, using comparisons and instructing others. Jackal is based on the stereotypes (The woman’s place is in the kitchen) and the generalizations (children and fish do not have a voice), it wants to dominate in matters of own worldview to make people admit that it is right. Jackal likes to control and enjoys it when others listen to it. The statement is expressed by the word “you”. “You must”, “It is your duty to…”, “If/ on condition.…”, and sometimes there are used the common assumptions, such as “because it is the right thing to”, “because you have to”,” because that is customary”.

On the other hand, the giraffe is the opposite of the jackal. Primarily, it focuses on the feeling and the needs. It uses the methods of listening and it distinctly expresses own emotions. It is characterized by respect and empathy. The giraffe, as opposed to jackal, does not hold somebody or something responsibility for own state of being, but it takes the responsibility for mood and it concentrates on itself, on own needs now.

The perspective of receiving message presented by jackal and giraffe differs from each other significantly. Jackal thinks that it is always right, the words addressed to him are perceived as an attack, assessment, judgment or criticism. It hears only drawbacks. It applies the punishments and the rewards. He counts on specific solutions. Whereas the giraffe seeks the unmet needs in negative emotions, such as pain, frustration, powerlessness. It does not judge but it tries to see another human in full glory.

We can be often unaware that someone communicates in the manner of jackal. Writing about it, my situations which suit perfectly to the scheme of jackal was reminded. The worst part of this is that we often automatically repeat the model of behaviour on which we stumbled, especially on the “YOU” messages. The “self-presentation” workshops made me realize a lot, “the map of messages” was a very memorable lecture which stuck in my mind the most. This method can be used in Nonviolent Communication. I took these advices to the heart:

– I have the right to my emotions,

– I have the right to make mistake,

– I wasn’t born yesterday,

– I’m just as important as other people,

– I speak ‘I’ on my behalf (I feel, I like it, I perceive you as a person …).

It is important to work on it, to be aware of own emotions and using them properly. It is crucial to try conveying this information to the others, and chiefly talk.

Anna Krężołek

Bibliography:
Rosenberg B. Marshall (1999) „Porozumienie bez przemocy. O języku serca” – fragmenty https://www.youtube.com/watch?v=X9KMnbrS3B8
http://trenerzynvc.pl/symbolika-zyrafy-szakala/
https://dziecisawazne.pl/zyrafa-szakal-co-znacza-symbole-porozumienia-bez-przemocy-2/